TY - JOUR ID - 62847 TI - مقایسۀ روش‌های ریزمقیاس‌نمایی آماری مدل‌های تغییر اقلیم در شبیه‌سازی عناصر اقلیمی در منطقۀ شمال غرب ایران JO - پژوهش های جغرافیای طبیعی JA - JPHGR LA - fa SN - 2008-630X AU - سبحانی, بهروز AU - اصلاحی, مهدی AU - بابائیان, ایمان AD - دانشیار گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی AD - دانشجوی دکتری اقلیم‌شناسی دانشگاه محقق اردبیلی AD - استادیار پژوهشکدة اقلیم‌شناسی مشهد Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 49 IS - 2 SP - 301 EP - 325 KW - ریزمقیاس‌نمایی KW - مدل تغییر اقلیم KW - ANN KW - LARS-WG KW - SDSM DO - 10.22059/jphgr.2017.62847 N2 - در این پژوهش نتایج سه مدل ریزمقیاس‌نمایی SDSM، شبکة عصبی ANN، و مدل مولد آب‌وهوایی LARS-WG در شبیه‌سازی پارامترهای اقلیمی بارش روزانه، کمینه، و بیشینة دمای روزانه در منطقة شمال‏ غرب ایران مقایسه شده است. منطقة مورد مطالعه شامل دوازده ایستگاه هواشناسی است که دارای آمار بلندمدت‌اند. از داده‌های دما و بارش روزانة ایستگاه‌ها در دورة 1961 ـ 1990 به عنوان دورة پایه در مدل و دورة 1991 ـ 2001 به عنوان دورة اعتبارسنجی استفاده شده است. در این بررسی از دو آزمون ناپارامتری و شاخص ریشة مجموع مربعات خطای مدل (RMSE) برای مقایسة دقت سه مدل استفاده شده است. نتایج نشان داد برای دماهای کمینه و بیشینه عملکرد مدل ANN بهتر از دو مدل دیگر است. برای داده‏های بارش، طبق شاخص RMSE، دقتِ مدل SDSM نسبت به دو مدل دیگر بیشتر است. بر اساس آزمون ناپارامتری من‌- ویتنی، عملکرد دو مدلِ SDSM و LARS-WG یکسان و بهتر از مدل ANN بود. تحلیل مکانی عملکرد سه مدل نشان می‏دهد که عملکرد مدل‏ها بسته به نوع اقلیم منطقه است؛ به ‏طوری ‏که منطقة جنوب ‏غرب آذربایجان ‏‏شرقی و کردستان، به سبب ناپایداری‏های بیشتر، عملکرد پایین‏تری دارند. UR - https://jphgr.ut.ac.ir/article_62847.html L1 - https://jphgr.ut.ac.ir/article_62847_60abba665f6d0971f8ccb5fa7017f7b2.pdf ER -