TY - JOUR ID - 65430 TI - بررسی نقش باد 120 روزۀ سیستان در وزش دمایی شرق و جنوب ‏شرق ایران JO - پژوهش های جغرافیای طبیعی JA - JPHGR LA - fa SN - 2008-630X AU - آب خرابات, شعیب AU - کریمی, مصطفی AU - فتح نیا, امان اله AU - شام بیاتی, محمدحامد AD - دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، دانشگاه تبریز AD - استادیار آب و هواشناسی دانشگاه تهران AD - استادیار آب و هواشناسی دانشگاه رازی AD - جهاد دانشگاهی کرمانشاه Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 49 IS - 3 SP - 477 EP - 489 KW - ایران KW - باد 120 روزة سیستان KW - وزش دمایی KW - همدید DO - 10.22059/jphgr.2017.210594.1006891 N2 - برای بررسی اثرهای دمایی باد 120 روزة سیستان طی دورة 1993ـ2012 با استفاده از آزمون‏ تحلیل‏ عاملی و خوشه‏بندی دو الگوی اصلی وزش باد شمالی (باد 120 روزة سیستان) و باد شرقی شناسایی شد و مشخص گردید که در الگوهایی با وزش باد شرقی هسته‏ای از وزش دمایی منفی در شرق ایران و مرکزی از وزش دمایی مثبت در مناطق مرکزی‏تر فلات ایران شکل می‏گیرد. این وزش منفی جنوب ‏شرق ایران را دربر نمی‏گیرد که سبب افزایش دمای منطقه می‏شود. در الگوهایی با وزش باد شمالی هسته‏ای از وزش دمایی منفی در شرق و جنوب ‏شرق ایران شکل می‏گیرد و حرارت را از این مناطق به دریای عمان و بخش شرقی دریای عرب انتقال می‏دهند. این هستة وزش دمایی منفی شکل‏گرفته 4ـ6 درجه نسبت به الگوهای باد شرقی در مناطق جنوبی‏تر قرار می‏گیرد و باعث کاهش دمای هوا در مناطق شرقی و جنوب ‏شرقی ایران می‏شود و استوای حرارتی را در این منطقه از کرة ‏زمین به عرض‏های جنوبی‏تر جابه‏جا می‏کند. در حالی‏که در الگوهایی با وزش باد شرقی استوای حرارتی در عرض‏های شمالی‏تر و بر روی جنوب ‏شرق و حتی شرق مرکزی ایران مستقر می‏شود و سبب افزایش دمای این مناطق نسبت به غرب، جنوب ‏غرب، و الگوهای وزشی باد شمالی می‏شود. UR - https://jphgr.ut.ac.ir/article_65430.html L1 - https://jphgr.ut.ac.ir/article_65430_29d74677ff62bc1c8a5965debbed0525.pdf ER -