TY - JOUR ID - 67217 TI - ویژگی‌های کانی‌شناسی، بافتی، و شیمیایی نهشته‌های آبرفتی و پادگانه‌های دیرینۀ رودخانۀ سقز JO - پژوهش های جغرافیای طبیعی JA - JPHGR LA - fa SN - 2008-630X AU - درفشی, خه‌بات AU - امینی, صارم AU - حسین زاده, محمد مهدی AU - نصرتی, کاظم AD - دکتری ژئومورفولوژی، دانشکدة علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران AD - کارشناس‏ ارشد زمین‏ شناسی، مهندسین مشاور زمین‏ ریزکاوان AD - دانشیار دانشکدة علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی تهران Y1 - 2017 PY - 2017 VL - 49 IS - 4 SP - 683 EP - 698 KW - دیرینة محیط KW - رودخانة سقز KW - کربنات پدوژنیک KW - نهشتة دشت سیلابی DO - 10.22059/jphgr.2018.216439.1006938 N2 - نهشته‏های رودخانه‏ای آرشیوهای مهمی از تکامل و توالی‏های رسوبی کواترنری‏اند که واکنش شبکه‏های زهکشی را نسبت به تغییرات محیطی منعکس می‏کنند. در این پژوهش، رسوبات دیرینة رودخانة سقز در یک پروفیل با استفاده از آنالیزهای فیزیکی و شیمیایی بررسی شد. شناخت ویژگی‏های رسوب‏شناسی این پروفیل بر اساس جنس، رنگ، و موقعیت قرارگیری لایه‏ها امکان‏پذیر شد. از هر یک از نهشته‏های رسوبی پروفیل نمونه‏برداری شد. از بیست نمونة برداشت‏شده مقاطع نازک تهیه شد و مطالعات کانی‏شناسی، دانه‏شماری، منشأ‏یابی فیزیکی رسوبات، و تشخیص نوع سیمان کربناتی انجام گرفت. آنالیز ایزوتوپ اکسیژن هم در دَه نمونه برای بررسی شرایط اقلیمی نهشته‏ها استفاده شد. بررسی‏های کانی‏شناسی در مورد سنگ منشأ رسوبات آواری نشان داد که ماهیت نهشته‏ها شامل نهشتة آبرفتی متأثر از پدوژنیک، نهشتة آبرفتی درشت‏دانه، و نهشتة دشت سیلابی است. یافته‏های دانه‏شماری نشان داد که، به لحاظ خرده‏های آذرین، در نمونه‏ها دانه‏های ولکانیکی فراوانی بیشتری دارد. مقادیر δ18O کربنات‏های سیمانی رسوبات کنگلومرایی از 34/9- تا 18/8- در هزار بر حسب pdbمتغیر است. میانگین و انحراف‏معیار این مقادیر هم به‏ترتیب 81/8 و 4/0 به‏دست آمد. دمای هوا در هنگام تشکیل کربنات‏های سیمانی 9/7 درجة سانتی‏گراد بود که حدود 5/5 درجه نسبت به زمان حاضر سرد‏تر است. UR - https://jphgr.ut.ac.ir/article_67217.html L1 - https://jphgr.ut.ac.ir/article_67217_9b7aefab4486a33d4a1f5a130e7670eb.pdf ER -