TY - JOUR ID - 78487 TI - ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر منابع آب سطحی تجدیدپذیر سی حوضة آبریز کشور JO - پژوهش های جغرافیای طبیعی JA - JPHGR LA - fa SN - 2008-630X AU - سوری نژاد, علی AD - استادیار دانشگاه پیام نور، تهران، ایران، گروه آموزشی جغرافیا Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 52 IS - 3 SP - 351 EP - 373 KW - آب تجدیدپذیر KW - بارش KW - تغییر اقلیم KW - من- کندال DO - 10.22059/jphgr.2020.270634.1007309 N2 - در سال​های اخیر مقادیر بارندگی و جریان‏های سطحی سی حوضة آبریز ایران نسبت به نیم قرن گذشته به شدت کاهش یافته است. در این پژوهش حوضه‏های مذکور به‏عنوان‏ مطالعة موردی انتخاب شده و هدف از اجرای آن ارزیابی اثرهای احتمالی تغییر اقلیم در بارندگی و منابع آب سطحی تجدیدپذیر است‏. برای بررسی این موضوع، مقادیر بارندگی و آبدهی اندازه‏گیری‏شدة این حوضه‏ها از سال 1347 تا 1397 در سه دورة آماری از 1347-1397، 1347-1377، و 1377-1397 طبقه‏بندی شد. سرانجام، با آزمون‏های آماری t استیودنت، من​- ویتنی، من- کندال گرافیکی روند تغییرپذیری داده‏ها در سطح اطمینان 95درصد و 99درصد با SPSS محاسبه شد. به موجب نتایج این پژوهش، معلوم شد روند بارندگی بلندمدت همة حوضه‏ها منفی بوده و میانگین حجم جریان‏های سطحی تجدیدپذیر بیست سال اخیر نسبت به میانگین پنجاه سال بین 13- تا 61- درصد کاهش یافته و آمارة  U(ti)   همة آن‏ها منفی است. به‏نظر می‏رسد علت آن تغییر اقلیم است‏. به‏عنوان‏ مثال، آمارة U(ti)  بارش‏ها در حوضة کارون 2.77-، مارون جراحی 2.18-، در کرخه 1.98-، غرب ایران 1.78-، و قره‏سو- گرگان 2.70+ است‏. در مقایسه با آن آمارة U(ti)  آبدهی آن‏ها به‏ترتیب 3.35-، 3.07-، 4.51-، 2.87-، و 3.29- است‏. UR - https://jphgr.ut.ac.ir/article_78487.html L1 - https://jphgr.ut.ac.ir/article_78487_97ec87dbc82a6f3d4953b1b463b8856c.pdf ER -