TY - JOUR ID - 89312 TI - بررسی ارتباط بین وضعیت توپوگرافی و خشکسالی در غرب استان فارس با استفاده از تکنیک های سنجش از دور JO - پژوهش های جغرافیای طبیعی JA - JPHGR LA - fa SN - 2008-630X AU - نگهبان, سعید AU - مکرم, مرضیه AD - دانشیار ژئومورفولوژی بخش جغرافیا، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، دانشگاه شیراز Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 54 IS - 3 SP - 331 EP - 345 KW - خشکسالی KW - سنجش از دور KW - روش TPI KW - لندفرم KW - زنجیره مارکوف و کومارکوف.نیمه غربی استان فارس DO - 10.22059/jphgr.2022.341706.1007692 N2 - شاخص پوشش گیاهی یکی از مهم‌ترین ابزارهای سنجش‌ازدور جهت بررسی خشک‌سالی در مقایسه‌های دوره‌ای می‌باشد. توپوگرافی سطح زمین (لند فرم‌ها) همواره ویژگی‌های پوشش گیاهی را تحت تأثیر قرار می‌دهند و تحت تأثیر آن کمربندهای درختی شکل می‌گیرد. این پژوهش سعی دارد که خشک‌سالی‌های غرب استان فارس را با استفاده از شاخص‌های پوشش گیاهی سنجش‌ازدور و در ارتباط با ویژگی‌های توپوگرافی منطقه برای سال‌های 2000، 2010 و2020 بررسی کند. برای این منظور بعد از تهیه نقشه‌های هر یک از شاخص‌های خشک‌سالی، با استفاده از روش زنجیره مارکوف و کومارکوف وضعیت خشک‌سالی در سال‌های آینده در منطقه موردمطالعه تعیین و با استفاده از روش TPI (شاخص موقعیت توپوگرافی)، وضعیت لند فرم‌های منطقه تعیین شد. در نهایت ارتباط بین وضعیت خشک‌سالی در منطقه موردمطالعه و لندفرم‌ها بررسی شد. نتایج نشان داد که در توزیع خشک‌سالی در همه شاخص‌ها در سال 2000 به ترتیب 96 و 78 درصد منطقه، در سال 2010 در حدود 81 و 97 درصد و در سال 2020 93 و 97 درصد منطقه در کلاس‌های خشک‌سالی متوسط  قرارگرفته است. نتایج حاصل از زنجیره مارکوف و کومارکوف برای پیش‌بینی مکانی شاخص‌های خشک‌سالی نشان داد که روند تغییرات به سمت مقادیر کمتر این شاخص‌ها و خشک‌سالی بیشتر می‌باشد. نتایج نشان داد که در سال 2040 در حدود 70 درصد  و 20 درصد از منطقه در کلاس‌های با خشک‌سالی زیاد قرار خواهند گرفت. وضعیت لند فرم‌های منطقه نشان داد که 10 نوع لندفرم در منطقه وجود دارد که شامل لند فرم‌های آبراهه‌ها، زهکش‌های شیب میانی و دره‌های کم‌عمق، زهکش‌های مناطق مرتفع، دره‌های u شکل، دشت، شیب‌های باز، شیب‌های بالایی، یال‌های موضعی، یال‌های شیب میانی، قله کوه و یال‌های مرتفع می‌باشد. ارتباط بین وضعیت خشک‌سالی و توپوگرافی در منطقه موردمطالعه نشان داد، در قسمت‌های جنوبی منطقه که ازنظر وضعیت توپوگرافی دارای شیب و ارتفاع کمتری بوده و کوهستان‌های کمتری مستقر هستند، دارای پتانسیل بیشتری برای خشک‌سالی بوده و ممکن است در آینده با چالش‌های بیشتری مواجه شوند، اما کوهستان‌های منطقه به دلیل دمای مناسب و دریافت بارش بیشتر، خطر خشک‌سالی برای آن‌ها کمتر است.  UR - https://jphgr.ut.ac.ir/article_89312.html L1 - https://jphgr.ut.ac.ir/article_89312_2c79b4a360108954f1565f4b77e09467.pdf ER -