بررسی تأثیر عوامل توپوگرافی در شدت فرسایش خاک (مطالعه موردی: حوضه آبخیز زارم رود)

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

2 استادیارگروه جغرافیا، دانشگاه یزد

چکیده

بخش وسیعی از استان یزد را نواحی کویری تشکیل می دهد. یکی از مهمّترین این نواحی در این استان، کویر سیاه کوه می باشد. تحقیقات نشان می دهد که سنجش از دور تکنیک بسیار کار آمدی در بررسی مناطق خشک و مطالعه تغییرات آن و تهیه نقشه های پوشش گیاهی محسوب می گردد. هدف این مطالعه نیز بررسی ویژگی های مورفولوژی و مقایسه تغییرات پوشش گیاهی کویر سیاهکوه با استفاده از داده های سنجش از دور می باشد. برای دست یابی به این هدف، از داده های سنجنده های TM وETM+ ماهواره لندست مربوط به تاریخ های شهریور 1369 و 1379 به عنوان ابزار های اصلی تحقیق استفاده شده است. هم چنین، با استفاده از شاخص گیاهیNDVI بر روی دوسری از داده های ماهواره ای سال های مذکور، نوع و مقدار پوشش گیاهی بررسی و تغییرات و گسترش آن ها تعیین گردیده است. تکنیک کار تحقیق، استفاده از روش های همبستگی و مقایسه ای بوده است. تجزیه و تحلیل اطّلاعات نیز از طریق نرم افزار های مورد استفاده در سنجش از دور از جمله، نرم افزار SPSS و نیز نرم افزار IDRISI انجام پذیرفته است.
تجزیه و تحلیل متغیّر های مؤثر بیانگر آن است که، سیستم های سنجش از دور از پاره ای جهات قابلیّت بسیار مناسبی برای بررسی روند تحوّلات در مناطق کویری و بیابانی دارند. بر این اساس، نتایج به دست آمده با استفاده از ابزارها و تکنیک های ذکر شده نشان می دهد که تغییرات صورت گرفته در سطح کویر اردکان در طی دوره ده ساله تحت بررسی هر چند جزیی بوده اما یکنواخت نبوده است. بیشترین تغییرات مربوط به نقاطی می گردد که متغیّرهای موثر غالب تر بوده اند. هم چنین نتایج نشان می دهد که، برای بررسی پوشش گیاهی منطقه مورد مطالعه، بهترین شاخص NDVI می باشد.
کلید واژه ها: کویرسیاه کوه، اردکان، پلایا، سنجش از دور، شاخص گیاهی

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Investigation of Changes Area and Vegetation of Siahkooh Kavir by Used Remote Sensing Data

چکیده [English]

Abstract
A great part of Iran’s area, especially Yazd province is formed as deserted areas. Kavir Siahkooh is one of the most important desert areas of province. The researches show that the arid areas have an ideal condition for remote sensing and it can consider and show the plant coverage of the area .The aim of this study is to evaluate Kavir Siahkooh plant coverage and it’s comprise with the data received from remote sensing. Data used in this research are TM, ETM+ Landsat satellite on the dates September 1990 and 2000.
With the use of vegetation index (NDVI) on two series of satellite data kinds of plants and area are determined. The method of this research is correlation and comparison. The interpretation of data are done through computer ,S.P.S.S software and IDRISI.
The results show that kavir area is not changed in the period of ten years and the best vegetation index is NDVI Index for the study area. Regarding the importance of remote sensing and it application, it is proposed to use the satellite data especially from the images of high resolution and up to date for area of study. Secondly it is proposed that this area Investgate for purposes of soil moisture, salinity and salty crust with remote sensing data.

Keywords : Siahkooh, Kavir, Playa, Remote sensing ,Vegetation index, NDVI, Ardakan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Siahkooh
  • Kavir
  • playa
  • remote sensing
  • Vegetation index
  • NDVI
  • ARDAKAN