پتانسیل تولید سیل در حوضه های آبخیز با استفاده از مدل ?HEC_HMS در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی(مطالعه موردی حوضه معرف کسیلیان)

نویسندگان

1 دانشیار مرکز سنجش از دور دانشگاه مازندران

2 کارشناسی ارشد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه مازندران

3 مربی دانشکده منابع طبیعی دانشگاه مازندران

4 استادیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران

چکیده

سیل یکی از بلایای طبیعی است که اغلب مناطق کشور را تحت تاثیر قرار داده و موجب وارد آمدن خسارت می‌گردد. لذا شناسایی اصولی مناطق با پتانسیل تولید سیل از جمله اقدامات بسیار مهم در کاهش خسارات ناشی از آن می باشد. در این مطالعه نقش روند‌یابی سیل در تفکیک و شناسایی مناطق سیل خیز پس از برآورد دبی زیر حوضه‌ها در آبراهه‌های اصلی تا خروجی کل حوضه بررسی شد. بدین منظور حوضه آبخیز کسیلیان که حوضه معرف البرز شمالی است به 3 زیر حوضه تقسیم گردید و خصوصیات فیزیکی کل حوضه و زیر حوضه‌ها از طریق GIS و الحاقیه HEC-GeoHMS تعیین شد.?با کاربرد روش تکرار حذف انفرادی زیر حوضه هیدروگراف‌های سیل متناظر با بارش، برای هر یک از زیر حوضه‌ها محاسبه و سپس با حذف متوالی زیر حوضه‌ها میزان تاثیر هر یک از آن ها در تولید سیل خروجی بدست آمد. زیر حوضه‌ها به ترتیب نقش آن ها در سیل خروجی اولویت‌بندی گردیدند نتایج نشان داد که میزان مشارکت زیر حوضه‌ها در سیل خروجی متناسب با دبی اوج نبوده و لزوماً زیر حوضه‌هایی که دبی بیشتری دارند، بیشترین مشارکت را در سیل خروجی حوضه ندارند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Flood Potential Production Using HEC-HMS Model in GIS Environment (A case study; Kasilian Watershed, Iran)

چکیده [English]

Flood is one of the major natural disasters in Iran, which is mostly, affected most parts of the country and caused hazards. Therefore, identification of the area with high potential risk of flood occurrence is the main purpose in order to the flood control and reducing its damages. In this research the role of the flood routing in identification of the area with high potential flooding has investigated after discharge routing of the sub-basins in the main channels to the outlet. The indicator watershed of Kasilian as the study area in the northern flank of the Alborz range divided to 3 sub-basin which was processed geometrically using GIS and Hec-HeoHms extension. With using HEC-HMS model and emission of individual repetition of the sub-basins, the homogenous flood hydrographs have gained in relation to the recorded precipitation calculated for different sub-basins. With consequent emission of sub-basins during the processes of the model running, total discharges of the basin calculated after flood routing in the main channels with ignoring of the sub-basins. Finally, sub-basin with most effective in flood production has determined as a high flooding basin. The flood routing in channels have shown that the rate of flood occurrence has no related the discharges of the channels.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flood potential production
  • GIS
  • HMS
  • Kasilian
  • Mazandaran