تحلیل عوامل مؤثر بر مدیریت خشک‏سالی در نواحی روستایی (مطالعة موردی: شهرستان اسلام‏ آباد غرب)

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‏ریزی روستایی، دانشکدة علوم جغرافیا و برنامه‏ریزی، گروه جغرافیا و برنامه‏ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‏ریزی روستایی، دانشکدة علوم جغرافیا و برنامه‏ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

هدف از پژوهش حاضر تحلیل عوامل مؤثر بر مدیریت خشک‏سالی در نواحی روستایی است که به‏صورت موردی در مناطق روستایی شهرستان اسلام‏آباد غرب انجام شده است. جامعة آماری پژوهش را کلیة خانوارهای ساکن بالای بیست خانوار (به‏دلیلِ داشتن زمین‏های کشاورزی و شرایط توپوگرافی) در هفت دهستان تشکیل می‏دهد. با استفاده از فرمول کوکران، 374 نفر از آنان واقع در 21 روستا در هر دهستان 3 روستا به‏دلیل ساختار محیطی به‏عنوان نمونه مطالعه شده‏اند. برای تجزیه و تحلیل داده‏ها از روش تحلیل عاملی تأییدی در محیط نرم‏افزار Spss 22 و Smart-Pls و برای ارزیابی وضعیت منطقه از نظر شدت خشک‏سالی از شاخص Spi استفاده شده است. نتایج نشان داد که ابعاد اقتصادی، اجتماعی، زیست‏محیطی، و نهادی‏– زیربنایی به‏ترتیب با ضرایب مسیر 0.168، 0.351، 0.251، و 0.381 به‏طور مستقیم مدیریت خشک‏سالی را تبیین می‏کنند. بنابراین، باید در برنامه‏ریزی‏های مدیریت خشک‏سالی، با توجه به نتایج تبیین الگوی کمی پژوهش، هر چهار شاخص هم‏زمان در روستاهای مورد مطالعه برای بهبود وضعیت و مدیریت خشک‏سالی ارتقا یابند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Effective Factors on Drought Management in Rural Areas, from The Viewpoint of Households (Case Study: Eslamaban Gharb)

نویسندگان [English]

  • Bahman Shafeie 1
  • Hamid Barghi 2
  • Yousef Ghanbari 2
1 PhD Candidate of Geography and Rural Planning, Faculty of Geographical Sciences and Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 Associate Professor of Geography and Rural Planning, Faculty of Geographical Sciences and Planning, University of Isfahan, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Introduction
In recent years, due to the successive droughts, many villages have suffered from a slight blue crisis. The droughts have certainly caused adverse effects on their social, economic and environmental conditions. The fundamental problem has occurred when the authorities  have not discussed the effects of this drought on the lives of villagers and have  taken no action in the dysfunctional and cross-sectional measures. Undoubtedly, to adequately deal with the drought and its consequences, the first step  is to understand the phenomenon and its effects in different dimensions to be able to draw up effective strategies in this regard. And he worked. Based on a scientific and logical research, it is necessary, first of all, to investigate the effects of this issue on different dimensions of life. Then, the present research seeks to answer the following question: How much is the economic, social, environmental and institutional-physical effects of drought on management in the rural areas? The life of the rural community, among the three existing human societies in Iran, due to drought-induced crises, has had many destructive effects in rural life, and faced them with many challenges. It has had a major impact on the economy and its livelihoods, so that past strategies for managing droughts in rural areas have not been so successful and have not been able to resolve the issues such as water scarcity, and easing rangelands and migration. Kermanshah province is the sixth province of the country due to drought problems. As a result of recent droughts, about 550 villages in the province suffered from a mild crisis. Enormous damages caused to the province due to drought and frost in 2008 exceeded 800 billion USD.
 
Materials and methods
The statistical population of the study is all the households more than 20 members in seven rural districts. Using the Cochran formula, 374 samples of them (located in 21 villages have been selected for the analysis. To analyze the data, confirmatory factor analysis method was used in SPSS 22 and Smart-Pls software.  
Results and discussion
The economic dimension of drought management indicates the significance of economic dimension to drought management, with the path coefficient of 0.251 between these two. The drought management is explained directly by the social dimension, with the value of 23.999 and the path coefficient of 0.351, the environmental dimension, with the value of 23.449 and the path coefficient 0.168, and the institutional-institutional subfield, with the value of 32.421 and the path coefficient of 0.381. Therefore, in order to prevent the effects of drought in rural areas of the study area, it is necessary to identify appropriate and effective factors for planning. According to the research findings, the most important factors affecting drought management in rural areas are social dimension. This can be used to reduce drought consequences, increase investment incentives for drought management among locals, use of drought tolerant cultivars, change in cultivars, the process of transformation from agriculture and traditional livestock into new ways, the appropriateness of current consumption methods in villages. The economic factors in rural areas are including low-interest facilities and grants to drought-affected groups, cash subsidies, supporting investment and entrepreneurship in drought-affected areas, the availability of suitable and permanent jobs for dealing with droughts, diversification of production resources and access to the goods and services for agricultural products and handicrafts for proper use of water and soil.
Conclusion
In management of drought in rural areas of Islamabad, planning should prioritize the factors affecting drought management, especially social factors. Accordingly, first, government measures should be taken to create the technical, institutional and service infrastructure in the region. Then, based on the capabilities of the region, with regard to the prestigious rural population, the basic measures are consistent with public participation as well as the prevention of migration. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • drought management
  • rural areas
  • Islamabad West
  • modeling of structural equations

مراجع

اسماعیلی، ف. و مهدی خ. (1396). مدیریت ریسک خشک‏سالی و اثرات آن بر بهبود اقتصادی کشاورزان روستایی؛ مطالعة موردی: شهرستان بناب، دوماهنامة مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه، 4: 25-76.
برقی، ح.؛ بذرافشان، ج. و شایان، م. (1397). تحلیل و شناسایی پیامدهای خشک‏سالی بر ساکنین مناطق روستایی (مطالعة موردی: روستای چقا شهرستان فریدون‏شهر)، مجلة مخاطرات محیط طبیعی، 7(15): 143-162.
پورطاهری، م.؛ رکن‏الدین افتخاری، ع. و کاظمی، ن. (1392). نقش رویکرد مدیریت ریسک خشک‏سالی در کاهش آسیب‏پذیری اقتصادی- اجتماعی کشاورزان روستایی) از دیدگاه مسئولان و کارشناسان (مطالعة موردی دهستان سولدوز، آذربایجان غربی)، پژوهش‏های روستایی، 4(1): 1-22.
تارمه، مهندسین مشاور (1385). طرح بررسی آماری وضعیت ساختاری شهر اسلام‏آباد غرب (شهرداری اسلام‏آباد غرب).
جین، آر.کی. و ترایاندیس، اچ.سی. (1378). مدیریت بر مدیریت ناپذیر (مدیریت سازمان‌های تحقیقاتی). مترجم دفتر مطالعات موسسه آموزشی تحقیقاتی صنایع دفاعی. تهران، موسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، چاپ اول.
حسینی، م.؛ روستا، ک.؛ زمانی‏پور، ا. و تیموری م. (1395). ادراک کشاورزان نسبت به پیامدهای خشک‏سالی با رویکرد پدیدارشناسی مطالعة موردی (استان خراسان جنوبی)، فصل‏نامة پژوهش‏های ترویج و آموزش کشاورزی، 10(4): شمارة پیاپی36: 59-70.
حسنی‏نژاد، آ.؛ تقدیسی، ا.؛ نوری، س.ه. و اکبریان رونیزی، س.ا. (1397). نقش مدیریت ریسک خشک‏سالی در کاهش آسیب‏پذیری کشاورزان (مطالعة موردی: شهرستان زرین‏دشت)، فصل‏نامة پژوهش‏های روستایی، 9(2): 264-277.
خمری، ج. (1391). ارزیابی اثرات مخاطرات طبیعی خشک‏سالی و طوفان شن بر توسعة روستایی با تأکید بر مدیریت سانحه در شهرستان زابل، دهستان ادیمی، پایان‏نامة کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان‏- دانشکدة ادبیات و علوم انسانی.
داوری، ع. و رضازاده، آ. (1395). مدل‏سازی معادلات ساختاری با نرم‏افزار PLS، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی، تهران.
دولو، ک. (1362). بررسی نظام‏مند انتخاب الگوی مناسب برای مبارزه با خشک‏سالی در شهرها، طرح جامع مدیریت بحران.
رضایی، ر. (1392). طراحی مدل اندازه‏گیری رضایت دانشجویان از کتابخانة دانشکدة کشاورزی دانشگاه زنجان با استفاده از تحلیل عامل تأییدی، کتابداری و اطلاع‏رسانی، 16(4): 6-26.
سازمان آب و هواشناسی کرمانشاه (1395). ایستگاه سینوپتیک شهرستان اسلام‏آباد غرب.
سازمان مدیریت بحران استان کرمانشاه (1395). عوارض ناشی از خشک‏سالی در استان کرمانشاه.
سالنامة آماری استان کرمانشاه (1395). استانداری کرمانشاه دفتر آمار و اطلاعات.
سرشماری نفوس و مسکن (1395). استانداری کرمانشاه دفتر آمار و اطلاعات.
صادقلو، ط.؛ عرب‏تیموری؛ ی. و شکوری فرد، ا. (1396). سنجش سطح دانش و آگاهی روستاییان دربارة مدیریت بحران خشک‏سالی (مطالعة موردی: روستاهای دهستان میان خواف شهرستان خواف)، جغرافیا و مخاطرات محیطی، ۶(22): 73-100.
عادلی، ب.؛ مرادی، ح.؛ کشاورز، م. و امیرنژاد، ح. (1393). خشک‏سالی و بازتاب‏های اقتصادی آن در نواحی روستایی مورد: دهستان دودانگه در شهرستان بهبهان، اقتصاد فضا و توسعة روستایی، ۳(۹): 131-148.
علیپور، ح.؛ چهارسوقی، ح. و غریب، ع. (1392). بررسی اثرات خشک‏سالی بر وضعیت اقتصادی، اجتماعی کشاورزان، مطالعة موردی: گندم‏کاران شهرستان نهبندان، پژوهش‏های آبخیزداری، 99 : 112-125.
غلامی، م. و بیگی، ع. (1393). شناسایی روش‏های بومی مدیریت خشک‏سالی، مطالعة موردی: شهرستان سرپل ذهاب، پژوهش‏های روستایی، ۵(3): 611-638.
محسنین، ش. و اسفیدانی، م. (1396). معادلات ساختاری مبتنی بر رویکرد حداقل مربعات جزئی به کمک نرم‏افزار (Smart-PLS آموزشی و کاربردی)، تهران: مؤسسة کتاب مهربان نشر.
فرمانداری شهرستان اسلام‏آباد غرب (1384). طرح توسعة راهبردی شهرستان اسلام‏آباد غرب، وزرات کشور استانداری کرمانشاه.
محمدی یگانه، ب.؛ رضایی پژند، ح. و چراغی، م. (1391). واکاوی تأثیرات خشک‏سالی بر اقتصاد نواحی روستایی شهرستان ابرکوه (طی دورة زمانی 1375-1385)، برنامه‏ریزی منطقه‏ای، 2(6): 57-68.
Adeli, B.; Moradi, H.; Keshavarz, M. and Amirnezhad, H. (2014). Drought and its economic reflections in rural areas Case: Dodangeh rural district in Behbahan, Rural Economy and Development, 3(9): 131-148.
Alipur, H.; Chaharsughi, H. and Gharib, A. (2013). Investigating the Effects of Drought on Economic and Social Status of Farmers, Case Study: Wheat farmers in Nehbandan county, Watershed research, 99: 112-125.
Barghi, H.; Bazrafshan, J. and Shayan, M. (2018). Analysis and Identification of Drought Effects on Rural Areas (Case Study: Chahga Village, Fereydounshahr county), Journal of Environmental Risks, 7(15): 143-162.
Bozarjmehri, K. and Javanshiri, M. (2015). Identify in Indigenous Knowledge and its Application in Rural Crisis Management by Emphasizing Drought, Flood and Earthquake (Case Study: Zuzan in Khaf Province). Journal of Applied Environmental and Biological Sciences. J. Appl. Environ. Biol. Sci., 5(8S): 256-263.
Cook, E.R.; Seager, R.; Cane, M.A. and Stahle, D.W. (2007). North American drought: Reconstructions, causes, and consequences. Columbia, Journal of Earth-Science, 44(5): 94- 112.
Cooper, P.J.M.) 2008). Coping Better with Current Climatic Variability in the Rain- fed Farming Systems of Sub-Saharan Africa: An essential first step in adapting to future climate change? Journal of Agriculture Ecosystems & Environment, 126: 24-35.
Davari, A. and Rezazadeh, A. (2016). Structural Equation Modeling, with PLS Software, Publishing Organization, Jihad University, Tehran.
Dulou, K. (1983). Systematic selection of suitable model selection for combating droughts in cities, Crisis management master plan.
Elfaigh, A.H.I. (2000). Strategies to Reduce Drought Vulnerability with Special Emphasis on Coping Strategies of the Poor: Sub –Saharan Semi- arid area, Western Sudan, Retrieved from World Wide Web: http://www.Wrc.Org.za/wrepublication/wredrought/htmpapers/Elfaig.htm.
Esmaeili, F. and Mahdi, Kh. (2017). Drought risk management and its effects on the economic recovery of rural farmers; Case study: Bonab city, Applicable studies biology in Management and development sciences, 4: 25-76.
Fornell, C. and Larcker, D. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error, Journal of marketing research, 18(1): 39-50.
Gholami, M. and Beigi, A. (2014). Identification of Native Methods of Drought Management, Case Study: Sarpol Zahab County, Rural Studies, 5(3): 611-638.
Governorate of Eslamabad Gharb (2005). Strategic Development Plan of Eslamabad Gharb, Kermanshah Governorate.
Hasaninejad, A.; Taghdisi, A.; Nuri, S. and Akbarian Ronizi, SA. (2018). The Role of Drought Risk Management in Reducing Farmers' Vulnerability (Case Study: Zarrin Dasht), Rural Studies Quarterly, Summer 2018, 9(3): 277-264.
Hosseini, M.; Rusta, K.; Zamanipoor, A. and Teimuri, M. (2016). Farmers' perception of the drought consequences, with phenomenological approach Case Study (South Khorasan Province), Quarterly Journal of Agricultural Extension and Education Research, Tenth/ No.4/ Winter 95 /Successive 36: 70-59.
Kermanshah Crisis Management Organization (2016). Complications of drought in Kermanshah province.
Kermanshah Province Statistical Yearbook (2013). Kermanshah Governorate Office of Statistics and Information.
Khamri, J. (2012). Assessing the effects of natural hazards of drought and sand storms on rural development, with an emphasis on disaster management in Zabol, Odimi village, Master's thesis, Zanjan University - Faculty of Literature and Humanities.
Mohammadi Yeganeh, B.; Rezaei Pazhand, H. and Cheraghi, M. (2012). The Effect of Drought on the Economics of Rural Areas of Abarkouh (During the Period of 1975-2005), Regional Planning, 2(6): 57-68.
Mohsenin, Sh. and Esfidani, M. (2017). Structural equations based on partial least squares approach, using Smart-PLS (Educational and Applied) software, Publisher, Moussef Book of Mehrban Nashr, Tehran.
Nagaraja, B.C.; Somashekar, R.K. and Kavitha, A. (2009). Impact of drought on agriculture: challenges facing poor farmers of Karnataka, South India, Retrieved from: http://www.climaseurity.files. wordpress.com
Naveen, P.; Cynthia, B. and  Byjesh, K. (2014). Vulnerability and policy relevance to drought in the semi-arid tropics of Asia – A retrospective analysis, Weather and Climate Extremes, 3: 54-61.
Peterson, T.C. (2013). Explaining extreme events of 2012 from a climate perspective, Bulletin of American, Meteorological society, 94(9): 1-74.
Population and Housing Census (2016). Kermanshah Governorate Office of Statistics and Information.
Pour Taheri, M.; Roknoddin Eftekhari, A. and Kazemi N. (2013). The Role of Drought Risk Management Approach in Reducing Economic-Social Vulnerability of Rural Farmers (From the Point of View of Officials and Experts) (Case Study of Solduz Village, West Azarbaijan), Rural Studies, 4(1): 1-22.
Rezaei, R. (2013). Designing a Model for Student Satisfaction Measurement, from the Library of the Faculty of Agriculture, University of Zanjan, Using Confirmatory Factor Analysis, Library and Information Science, 16(4): 6-26.
Sadeqlou, T.; Arab Teimurid; Y. and Shakouri Fard, A. (2017). Measuring the level of knowledge and awareness of villagers about the management of drought crisis (Case study: villages of Mian Khaf, in Khaf county), Geography and environmental hazards, vol. 6, no. 22, 100-73.
Sengestam, L. (2009). Division of Capitals- What role does it play for gender- Differentiated Vulnerability to Drought in Nicaragua?, Community Development, 40: 154-176.
Shewmake, Sh. (2008). Vulnerability and the Impact of Climate Change in South Africa's Limpopo River Basin, International food policy research Institute, IFPRI Discussion Paper, Retrieved from: http://dspace. africaportal.org/js ui/bitstream/1234567891/31943//IFPRI%20Discussion%20Paper%2000804.pdf?1
Meeting on National Drought Policy (2012). CSA News, December American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin, USA.
Tarmeh, Consulting Engineers (2006). Structural Analysis Structure Study in Islamabad, Eslamabadgharb.
Tenenhaus, M.; Vinzi, V.E.; Chatelin, Y.-M. and Lauro, C. (2005). PLS path modeling, Computational Statistics and Data Analysis, 48(1): 159-205.
Urkiaga, A.; Fuentes, L.; Bis, B.; Chiru, E. and Balasz, B. (2008). Development of analysis tools for social, economic and ecological effects water reuse, Journal of Desalination, 21(8): 86-98.
Weather Organization (2016). Synoptic Station of Eslamabad Gharb.
Wetzels, M.; Odekerken-Schroder, G. and Van Oppen, C. (2009). Using PLS path modeling for assessing hierarchical construct models: guidelines and empirical illustration, Management Information Systems Quarterly, 33(1): 11.
پژوهش های جغرافیای طبیعی
دوره 51، شماره 3
مهر 1398
صفحه 403-416

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 07 بهمن 1397
  • تاریخ بازنگری: 11 اردیبهشت 1398
  • تاریخ پذیرش: 11 اردیبهشت 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار